Medische Encyclopedie
Inhoud
- Wat doet paracetamol en waarbij gebruik ik het?
- Wat zijn mogelijke bijwerkingen?
- Mag ik paracetamol gebruiken met andere medicijnen?
- Kan ik met dit medicijn autorijden, alcohol drinken en alles eten of drinken?
- Mag ik dit medicijn gebruiken als ik zwanger ben, wil worden of borstvoeding geef?
- Hoe gebruik ik dit medicijn?
paracetamol
Paracetamol werkt pijnstillend en koortsverlagend.
Het is te gebruiken bij verschillende soorten pijn zoals, hoofdpijn, migraine, koorts, griep, verkoudheid, keelpijn, bijholteontsteking, middenoorontsteking, oorpijn door gehoorgangontsteking, artrose, spierpijn, gewrichtspijn en menstruatieklachten.
Wat doet paracetamol en waarbij gebruik ik het?
Pijn
Pijn bestaat in verschillende vormen. Pijn kan komen door een beschadiging in uw lichaam of als iets niet werkt zoals het hoort. De zenuwen in het beschadigde lichaamsdeel geven een seintje naar uw hersenen en u voelt pijn. Soms heeft pijn geen duidelijke oorzaak en weten we niet waar de pijn vandaan komt.
Behandeling
In de meeste gevallen is paracetamol de veiligste manier om pijn te bestrijden. Het is te gebruiken bij veel soorten pijn, zoals kiespijn, hernia, rugpijn en pijn door verwondingen, operaties of ziekte.
Werking
Paracetamol verhindert dat het pijnsignaal aan de hersenen doorgegeven wordt.
Binnen een half uur na inname merkt u dat de pijn afneemt. Dit effect houdt 3 tot 6 uur aan.
De zetpillen werken iets minder snel, ongeveer binnen 1 uur. De werking van zetpillen houdt 8 tot 12 uur aan.
Een infuus werkt binnen 5 tot 10 minuten. De werking van een infuus houdt 4 tot 6 uur aan.
Lees meer over pijn . “Hoofdpijn
Verschijnselen
De meest voorkomende soort hoofdpijn is spanningshoofdpijn. Hierbij heeft u last van een doffe of drukkende pijn in de schedelhuid, de slapen of de nek. Soms voelt het of er een strakke band om het hoofd zit.
Oorzaak
Er zijn veel oorzaken van spanningshoofdpijn, zoals stress, angst of problemen. Ook komt deze vorm van hoofdpijn vaak door spierspanning in de nek- en schouderspieren, bijvoorbeeld door een verkrampte werkhouding.
Andere mogelijke oorzaken van hoofdpijn zijn koorts, verkoudheid (verstopte neusbijholte of voorhoofdsholte), te veel alcohol drinken, bijwerking van medicijnen, overmatig gebruik van hoofdpijnmedicijnen, schommelingen in de hormoonspiegel (bijvoorbeeld bij menstruatie, pilgebruik, overgang), slecht zien, een verkeerde bril of problemen met gebit of kaak.
Behandeling
Probeer de oorzaak van de hoofdpijn te vinden. De beste remedie op lange termijn tegen spanningshoofdpijn is rust, ontspanningsoefeningen en massage. Voor verlichting op korte termijn kunt u paracetamol gebruiken.
Effect
Paracetamol vermindert binnen een half uur de hoofdpijn. Dit effect houdt drie tot zes uur aan.
Migraine
Verschijnselen
Migraine is een speciale vorm van hoofdpijn. Er is dan sprake van bonzende hoofdpijn, meestal aan één kant van het hoofd. Ook zijn mensen met migraine vaak misselijk en overgevoelig voor licht en geluid.
Oorzaak
Waarom de een zelden een aanval heeft en de ander heel vaak, is ook niet bekend. Soms ontstaat een aanval na stress, bij weersveranderingen, fel licht of schitteringen.
Ook kunnen bepaalde voedingsmiddelen een aanval uitlokken, zoals de zoetstof aspartaam, en rode wijn. Ook kunnen sommige hart-vaatmedicijnen migraine veroorzaken. Vrouwen hebben soms aanvallen rond de menstruatie. Tijdens de zwangerschap en na de overgang komen de aanvallen in het algemeen minder vaak.
Behandeling
Paracetamol is het veiligste medicijn om te gebruiken tegen de hoofdpijn. Bij veel mensen werkt dit goed. Gebruik bij misselijkheid ook een medicijn tegen misselijkheid om te voorkomen dat u de pijnstiller uitbraakt. Dit zorgt er tevens voor dat de paracetamol beter wordt opgenomen in het bloed, waardoor het sneller en beter werkt. Vraag advies aan uw apotheek. Bij misselijkheid kunt u er ook voor kiezen een zetpil paracetamol te gebruiken in plaats van een tablet.
Effect
Binnen een half uur merkt u dat de pijn minder wordt. Dit effect houdt drie tot zes uur aan. De zetpillen werken iets minder snel, na ongeveer een uur. De werking van zetpillen houdt acht tot twaalf uur aan.
Koorts
Koorts is een verhoging van de lichaamstemperatuur boven de 38 °C.
Oorzaak
Koorts is een manier van het lichaam om infecties met bijvoorbeeld bacteriën en virussen te bestrijden. Door de temperatuurverhoging werkt de natuurlijke afweer beter en sneller. Bovendien voelen bacteriën en virussen zich minder prettig bij een hogere lichaamstemperatuur. Dit alles bevordert een snellere genezing.
Behandeling
Voelt u zich door de koorts erg beroerd of heeft u veel spierpijn, dan kunt u met paracetamol de koorts verlagen. Heeft u diabetes of een hart-, long- of nierziekte? Neem dan contact op met uw huisarts.
Werking
Paracetamol is een veilige koortsverlager die ook pijnstillend werkt. Het zorgt ervoor dat het lichaam zijn temperatuur niet kan verhogen.
De koorts zal binnen een half uur na gebruik dalen. De zetpillen werken na ongeveer een uur. De koortsverlagende werking houdt ongeveer zes uur aan. Een infuus werkt binnen een half uur. De werking van een infuus houdt minimaal zes uur aan.
Lees meer over koorts . “Griep
Verschijnselen
Griep is een infectie met het griepvirus. U heeft pijn en hoge koorts. Verder kunt u last hebben van een plotseling rillerig gevoel, spierpijn, keelpijn, hoesten, hoofdpijn, verstopte neus en niezen.
Inentingen (vaccinaties) kunnen griepachtige verschijnselen geven, zoals spierpijn en lichte koorts. Dit kan bijvoorbeeld optreden bij volwassenen die zich laten vaccineren tegen griep of voor een verre reis.
Behandeling
Griep gaat in de meeste gevallen vanzelf weer over. Voelt u zich door de koorts erg beroerd of heeft u veel last van keelpijn, hoofdpijn en spierpijn? Dan is paracetamol het veiligste medicijn.
Werking
Paracetamol verlicht de verschijnselen van griep, maar u wordt er niet eerder beter van.
Binnen een half uur na gebruik merkt u dat de pijn, zoals spierpijn, keelpijn en hoofdpijn, minder wordt. Dit effect houdt drie tot zes uur aan. De zetpillen werken iets minder snel, binnen een uur. De werking van een zetpil houdt acht tot twaalf uur aan.
De koorts zal ongeveer een uur na gebruik dalen. De koortsverlagende werking houdt ongeveer zes uur aan.
Lees meer over griep . “Verkoudheid
Bij verkoudheid zijn de luchtwegen geïnfecteerd met een verkoudheidsvirus. Dit veroorzaakt een verstopte neus. Soms heeft u ook hoofdpijn, oorpijn en keelpijn. Bovendien kan er sprake zijn van hoesten, niezen, tranende ogen en een lichte temperatuurverhoging.
Behandeling
De pijn (keelpijn, hoofdpijn, oorpijn) kunt u tegengaan met paracetamol. Een lichte temperatuurverhoging hoeft u niet te behandelen. Deze is juist gunstig om het virus te bestrijden.
Binnen een half uur na gebruik merkt u de pijnstillende werking. Dit effect houdt drie tot zes uur aan.
Lees meer over verkoudheid . “Keelpijn
Keelpijn komt veel voor bij verkoudheid en griep. De pijn kunt u bestrijden met paracetamol.
Binnen een half uur na gebruik merkt u de pijnstillende werking. Dit effect houdt drie tot zes uur aan.
Lees meer over keelpijn . “Bijholteontsteking
Bijholteontsteking (sinusitis) ontstaat door infectie van de neusholte, vooral bij griep en verkoudheid.
Bijholteontsteking geeft pijn in het voorhoofd en rond de ogen, vooral bij het bukken. De pijn kunt u bestrijden met paracetamol.
Binnen een half uur na gebruik merkt u de pijnstillende werking. Dit effect houdt drie tot zes uur aan.
Lees meer over bijholteontsteking . “Middenoorontsteking
Verschijnselen
Bij een middenoorontsteking is de ruimte achter het trommelvlies ontstoken. Bij een ontstoken middenoor is tevens de doorgang tussen het oor en de keel, de buis van Eustachius, verstopt. Hierdoor kan het pus niet goed weglopen naar de keel. Dit geeft een drukkende oorpijn.
Behandeling
Meestal gaat een middenoorontsteking na een paar dagen vanzelf over. Een behandeling is dan niet nodig.
Om de oorpijn te bestrijden, kunt u paracetamol gebruiken. Binnen een half uur na gebruik merkt u de pijnstillende werking, Dit effect houdt drie tot zes uur aan.
Lees meer over middenoorontsteking . “Gehoorgangontsteking
De gehoorgang is het deel van het oor dat toegang geeft tot het trommelvlies. Het wordt met oorsmeer beschermd tegen bacteriën, virussen, schimmels, stof en andere indringers.
Verschijnselen en oorzaak
Bij een gehoorgangontsteking is de huid van deze doorgang ontstoken. Verschijnselen kunnen zijn: pijn, jeuk, schilfering, roodheid en zwelling. Soms komt er vocht uit het oor en hoort u minder goed.
De ontsteking ontstaat meestal door verstoring van de natuurlijke bescherming door oorsmeer. Door het oor schoon te maken met een wattenstaafje, beschadigt u bijvoorbeeld de beschermlaag van het oorsmeer. Het kan ook ontstaan door dragen van een gehoorapparaat en door achterblijvend vocht in het oor, bijvoorbeeld na zwemmen.
Behandeling
De oorpijn gaat vaak na een paar dagen vanzelf over. Als u een gehoorgangontsteking heeft, helpt het om niet te peuteren in uw oor met een wattenstaafje of lucifer. Maak na bad of douche uw oren steeds goed droog met de punt van een handdoek. Zorg dat irriterende stoffen als shampoo, zeep of haarspray niet in uw oor kunnen komen.
Tegen de pijn kan u paracetamol gebruiken.
Lees meer over gehoorgangontsteking . “Artrose
Verschijnselen
Artrose is een aandoening van het kraakbeen in een gewricht. Het kraakbeen bekleedt de botuiteinden in het gewricht. Bij artrose is het kraakbeen aangetast, meestal in de heup of knie.
Dit veroorzaakt pijn en stijfheid. Hierdoor kunt u moeite hebben met bewegen en problemen hebben met slapen. De klachten kunnen verdwijnen of af en toe terugkomen.
Behandeling
De klachten kunnen verminderen door het pijnlijke gewricht te bewegen en de spieren te trainen. Maar voorkom wel overbelasting van het gewricht.
Als pijnstiller kunt u paracetamol gebruiken. Wanneer de pijn vaak terugkomt, kunt u de pijn voorkomen door de pijnstiller met een vaste regelmaat in te nemen.
Effect
Binnen een half uur merkt u dat de pijn minder wordt. Dit effect houdt drie tot zes uur aan.
Spierpijn
Verschijnselen en oorzaken
Verkrampte spieren zijn pijnlijk en belemmeren u bij uw bewegingen en uw houding. Meestal zit de pijn in de nek (stijve nek), schouders of rug, zoals de onderrug (spit).
Spierpijn kan bijvoorbeeld ontstaan door verkramping, virusinfecties, kneuzingen, spierscheurtjes of overbelasting.
Behandeling
Spierpijn gaat meestal binnen enkele dagen vanzelf over. Raadpleeg de huisarts wanneer de pijn na één tot twee weken nog aanwezig is.
Meestal helpt het de spieren te bewegen, ze te masseren, warm te houden of op te warmen met bijvoorbeeld een warm bad of een warme douche. Bij spierpijn in de benen of rug kunt u lang staan beter vermijden.
De pijn kunt u verlichten met paracetamol. Het is dan ook makkelijker de spieren los te krijgen door beweging.
Paracetamol is bij spierpijn veiliger dan een ontstekingsremmende pijnstiller, die hier vaak voor wordt aangeraden. Het werkt meestal even goed.
Binnen een half uur merkt u dat de pijn minder wordt. Dit effect houdt drie tot zes uur aan.
Lees meer over spierpijn . “Gewrichtspijn
Verschijnselen
Aan en rond de gewrichten bevinden zich spieren, pezen, peesschedes, gewrichtsvliezen en slijmbeurzen. Deze kunnen beschadigen en daardoor ontsteken en dat veroorzaakt pijn, zwelling en roodheid rond een gewricht.
Voorbeelden hiervan zijn slijmbeursontsteking, tenniselleboog, carpaletunnelsyndroom in de pols en RSI-klachten.
De klachten ontstaan meestal doordat u het gewricht overbelast of doordat het gewricht in een onnatuurlijke richting wordt gedraaid. Zoals bij een verzwikking. Ook ontstaan de klachten door kneuzingen.
Behandeling
Vermijd bewegingen die pijn doen. Soms is het nodig het lichaamsdeel tijdelijk wat hoger te leggen. Bij een kneuzing of verzwikking het gewricht meteen koelen met ijs. U kunt het gewricht intapen, zodat u niet opnieuw een onnatuurlijke beweging maakt.
Heeft u veel last van de pijn, dan kunt u paracetamol gebruiken. Dit medicijn is in die gevallen een veiliger medicijn dan een ontstekingsremmende pijnstiller, die hier vaak voor wordt aangeraden. Het werkt meestal even goed.
Effect
Dit medicijn vermindert de pijn, maar heeft geen effect op de ontsteking en zwelling.
Binnen een half uur merkt u dat de pijn minder wordt. Dit effect houdt drie tot zes uur aan.
Lees meer over gewrichtspijn . “Menstruatieklachten
Verschijnselen
Tijdens de maandelijkse bloeding trekt de baarmoeder zich samen. Dit kan pijnlijke steken of kramp in de onderbuik geven. Ook kunt u last hebben van een doffe pijn in de rug en van spierpijn.
Ook zijn er vrouwen die rond de menstruatie hoofdpijn of migraine-aanvallen hebben. Menstruatiepijn duurt enkele uren tot enkele dagen.
Bij sommige vrouwen is de pijn zo sterk dat ze hun normale activiteiten niet kunnen voortzetten. In dat geval kan het nuttig zijn een pijnstiller te gebruiken.
Behandeling
Om klachten tijdens de menstruatie te verlichten, kunt u rustig aan doen en zorgen voor ontspanning, een warme kruik op uw buik of onderrug leggen, een warm bad nemen of de onderrug (laten) masseren.
Als bovenstaande oplossingen onvoldoende helpen, kunt u paracetamol gebruiken. Dat is veiliger voor de maag dan een ontstekingsremmende pijnstiller en werkt goed bij lichte menstruatiepijn. Werkt dit onvoldoende en heeft u geen last van uw maag, dan kunt u een ontstekingsremmende pijnstiller proberen, zoals ibuprofen of naproxen.
Werking
De pijnstillende werking van paracetamol begint binnen een half uur. Dit effect houdt drie tot zes uur aan.
Wat zijn mogelijke bijwerkingen?
Behalve het gewenste effect kan dit medicijn bijwerkingen geven.
De belangrijkste bijwerkingen zijn de volgende.
Zeer zelden (bij minder dan 1 op de 100 mensen)
Medicijnafhankelijke hoofdpijn
Deze hoofdpijn kan ontstaan als u dit medicijn meer dagen wel dan niet tegen hoofdpijn gebruikt. Na enige tijd ontstaat de hoofdpijn als u het medicijn even niet slikt of later dan gebruikelijk. U kunt er zo afhankelijk van worden.
Overgevoeligheid
Dit merkt u aan huiduitslag, galbulten en een enkele keer aan benauwdheid. Raadpleeg bij deze verschijnselen uw arts. Geef aan de apotheek door dat u overgevoelig bent voor paracetamol. Het apotheekteam kan er dan op letten dat u paracetamol niet opnieuw krijgt.
Bij mensen met een aangeboren tekort van het enzym G6PD kan een ernstige bloedafwijking ontstaan. U merkt deze bloedafwijking aan vermoeid zijn, duizelig zijn, bleke kleur, gele huid, donkere kleur van uw plas en kortademig zijn.
Overleg met uw arts. Weet u dat u een G6PD-tekort heeft? Geef dat door aan de apotheker. Het apotheekteam kan er dan op letten dat u medicijnen die problemen veroorzaken bij G6PD-tekort niet meer krijgt.
Na gebruik gedurende enkele maanden of jaren en bij hoge doseringen
Leverbeschadiging. Verschijnselen hiervan zijn een gele verkleuring van het oogwit of de huid.
Stop in deze gevallen met het gebruik en neem contact op met uw arts. U heeft kans op leverbeschadiging als u dit medicijn gedurende meerdere maanden of jaren gebruikt of bij hoge doseringen. Ook mensen met een leverziekte hebben hier meer kans op.
Heeft u een ernstige leverziekte of kan uw lever beschadigd zijn omdat u regelmatig en veel alcohol gebruikt? Dan kunt u beter geen paracetamol gebruiken. Vraag advies aan uw apotheker welke pijnstiller wel geschikt voor u is.Nierbeschadiging. Verschijnselen hiervan kunnen zijn bloed in uw plas, koorts en vasthouden van vocht.
Stop in deze gevallen met het gebruik en neem contact op met uw arts.
Bloedafwijkingen. Verschijnselen hiervan kunnen zijn onverklaarbare blauwe plekken, extreme vermoeidheid, keelpijn met koorts en blaren in de mond.
Stop in deze gevallen met het gebruik en neem contact op met uw arts.
Heeft u last van een bijwerking? Meld dit dan bij het bijwerkingencentrum lareb. Hier worden alle meldingen over bijwerkingen van medicijnen in Nederland verzameld. Ik wil een bijwerking melden
Uitleg frequenties
Regelmatig : bij meer dan 30 op de 100 mensen
Soms : bij 10 tot 30 op de 100 mensen
Zelden : bij 1 tot 10 op de 100 mensen
Zeer zelden : bij minder dan 1 op de 100 mensen
Mag ik paracetamol gebruiken met andere medicijnen?
Gebruik niet tegelijk ook andere pijnstillers of griep- en verkoudheidsmiddelen die paracetamol bevatten. Controleer altijd de samenstelling van middelen zonder recept.
Veel medicijnen tegen hoofdpijn, griep of verkoudheid bevatten onder andere paracetamol. Als u deze middelen gebruikt naast dit middel heeft u kans te veel paracetamol binnen te krijgen.
Kan ik met dit medicijn autorijden, alcohol drinken en alles eten of drinken?
autorijden?
Ja, dat kan. U mag autorijden.
alcohol drinken?
Normaal gebruik van alcohol is geen probleem. Mensen die overmatig alcohol gebruiken hebben door paracetamol meer kans op leverbeschadiging.
alles eten?
U mag eten en drinken zoals u normaal doet.
Mag ik dit medicijn gebruiken als ik zwanger ben, wil worden of borstvoeding geef?
Zwangerschap
U kunt paracetamol gebruiken. Gebruik dit echter zo weinig mogelijk, niet langer dan 5 dagen achtereen en houd u in ieder geval aan de maximale dosering in de bijsluiter. Het wordt in die dosering al jarenlang gebruikt door zwangere vrouwen, zonder nadelige gevolgen voor het kind.
Heeft u meer nodig dan de maximale dosering in de bijsluiter, overleg dan eerst met uw arts. Heeft u langdurig paracetamol nodig, bijvoorbeeld langer dan 5 dagen, overleg dan ook eerst met uw arts.
Borstvoeding
U kunt paracetamol gebruiken. Gebruik dit echter zo weinig mogelijk, niet langer dan 5 dagen achtereen en houd u in ieder geval aan de maximale dosering. Dit medicijn komt namelijk in de moedermelk terecht, maar is in deze kleine hoeveelheid en gedurende korte tijd veilig voor de baby. Als u paracetamol langer nodig heeft en u wilt borstvoeding geven, overleg dan met uw arts of apotheker.
Hoe gebruik ik dit medicijn?
Hoeveel?
Kijk voor de juiste dosering altijd op het etiket van de apotheek of in de bijsluiter.
Heeft u veel pijn, dan kan het nuttig zijn te beginnen met de maximale keerdosering genoemd in de bijsluiter. De keer daarna stapt u over op de gewone dosering wat meestal de helft is van de maximale.
Houdt u aan de doseringen in de bijsluiter: bij een overdosis kan de lever ernstig en blijvend beschadigen. U merkt niet meteen dat er sprake is van een overdosis. Neem daarom onmiddellijk contact op met uw arts als iemand te veel paracetamol heeft ingenomen. Zorg dat kinderen niet bij de paracetamol kunnen komen. Voor kinderen is vooral paracetamoldrank verleidelijk door de zoete smaak.
Hoe?
- Capsules: innemen met een half glas water.
- Tabletten: doe de tabletten eerst in een half glas water, laat dit even staan om ze uiteen te laten vallen en drink het dan op. Doe nogmaals water in het glas om ook de resten in te nemen.
- Bruistabletten: doe de bruistablet in een glas water. Wacht tot het bruisen is afgelopen en drink dan het water met de paracetamol.
- Smelttabletten: op de tong laten ‘smelten’ en daarna doorslikken.
- Kauwtabletten: goed fijnkauwen en dan doorslikken met een half glas water.
- Korrels (granulaat): slik de korrels door. Dit kan met of zonder water.
- Poeders: een poeder oplossen in een glas leidingwater, omroeren en direct opdrinken. Doe nogmaals water in het glas om ook de resten in te nemen.
- Drank: omschudden voor gebruik. Gebruik voor het afmeten van de juiste hoeveelheid een maatbekertje, maatlepel of doseerspuitje.
- Zetpillen: de zetpil in de anus (poepgat) inbrengen. Het maakt daarbij niet zo veel uit of u de zetpil met de punt naar voren of met de stompe kant naar voren inbrengt. U kunt de zetpil met een beetje water bevochtigen. Hierdoor kunt u hem wat makkelijker inbrengen. De natuurlijke reflex om de zetpil uit te poepen verdwijnt zodra de zetpil is gesmolten (na ongeveer één minuut).
- Infuus: het infuus wordt klaargemaakt en toegediend door een verpleegkundige of een arts. Een infuus zal meestal 15 minuten duren.
Wanneer?
- Paracetamol werkt het snelst als u het op een lege maag inneemt. U kunt het echter ook met voedsel innemen. De werking treedt dan wat later in.
- Houd tussen twee opeenvolgende doses een tussenpoos van ten minste vier uur of meer aan, afhankelijk van de informatie in de bijsluiter.
- Bij langdurige pijnklachten is het belangrijk dit medicijn consequent in te nemen. Dan houdt u de pijn het beste onder controle.
- Migraine. Neem dit medicijn meteen in als u een migraine-aanval voelt opkomen. Het heeft dan het meeste effect.
Hoe lang?
Meestal is medicijn maar voor enkele dagen nodig. Gebruik het tot de klachten verdwenen zijn. Heeft u het medicijn zonder overleg met uw arts gebruikt? Neem dan in elk geval contact op met uw arts als u na 5 dagen nog altijd een pijnstiller nodig heeft.
- Hoofdpijn. Gebruik dit medicijn alleen gedurende korte tijd. Heeft u al langer dan drie maanden vaak hoofdpijn, gebruikt u meer dan 100 pijnstillers per maand en heeft u meer dan 15 dagen per maand hoofdpijn? Mogelijk wordt uw hoofdpijn juist door de paracetamol veroorzaakt. Neem in dat geval contact op met uw arts voor een advies.
- Migraine. Gebruik dit medicijn alleen tijdens een migraineaanval. Deze duurt in het algemeen tussen de 4 en 16 uur. Raadpleeg uw arts als u voortdurend last van hoofdpijn heeft, of als de migraineaanvallen vaker dan twee keer per maand optreden. U kunt dan misschien beter een medicijn gebruiken dat migraineaanvallen voorkomt.
- Overige pijnen, zoals menstruatiepijn, artrose, spierpijn, spit en kiespijn: stop met het gebruik als de pijn verdwenen is of weer voldoende te verdragen is.
- Koorts: gebruik dit medicijn alleen om hoge koorts (meer dan 39.5 ºC) te onderdrukken. Neem in elk geval contact op met uw arts als de koorts langer dan 5 dagen aanhoudt.
